Таленты ад роднай зямлi

Пошук персаналiй		Геаграфiчны пошук


Імя на беларускай мове:		Юрчанка Георгій Фёдаравіч
Гады жыцця, месца нараджэння:		(31.01.1928, в. Кудрычы, Мсціслаўскі раён, Магілёўская вобласць – 1.04.2014).
Творчая накіраванасць, тэматычны жанр:		Пісьменнік, сатырык, крытык, публіцыст, эпіграміст, вучоны-філолаг, краязнаўца, кнігавыдавец.
Звесткі аб званнях, узнагародах:

Дадатковая інфармацыя (націсніце для паказу/скрывання)

Імя на рускай мове:		Юрченко Георгий Федорович
Псеўданімы:
Творчасць:		Юрчанка Георгій Фёдаравіч друкуецца з 1959 г. У зборніках пародый і эпіграм "Распрэжаны Пегас" (1965), "Вярхом на вожыку" (1968), "Немеладычныя мелодыі" (1974), "Парнаскія ўхабы" (1979), "У натхнёнай паграбеньцы" (1983), "Негабляванае пегасня" (1989) вострай сатырай высмейвае хібы, пралікі ў творчасці асобных беларускіх празаікаў, паэтаў, крытыкаў. Асноўны напрамак навуковай дзейнасці Г. Юрчанкі –дыялектная лексіка і фразеалогія. Займаўся вывучэннем і сістэматызацыяй гаворак Мсціслаўскага раёна – мяжы непасрэдных кантактаў сучасных рускіх і беларускіх гаворак. Выдаў "Дыялектны слоўнік: з гаворак Мсціслаўшчыны", у якім растлумачыў значэнне 2170 дыялектных слоў, што адсутнічаюць у нарматыўным "Беларуска-рускім слоўніку", ці зарэгістраваны ў ім не з усімі значэннямі. У слоўніку многа арыгінальных мясцовых слоў, падаюцца дзеясловы, якія не маюць адпаведных сінонімаў у літаратурнай мове. Асаблівая ўвага звернута на пераноснае значэнне слоў, надзвычай характэрнае для гаворак Мсціслаўшчыны. У слоўніку "Народная сінаніміка", на матэрыяле гаворак Мсціслаўшчыны, Г.Ф. Юрчанка распрацаваў 440 сінанімічных радоў, у якія увайшло больш за 4000 шырокаўжывальных слоў. На аснове мсціслаўскіх гаворак ён склаў фразеалагічны слоўнік у трох тамах: "І коціцца, і валіцца", "І сячэ, і паліць", "Слова за слова". Тут апрацавана 16150 фразеалагічных выразаў і іх варыянтаў. У канцы кожнай кнігі падаецца слоўнік народных слоў, якія не ўвайшлі ў ранейшыя працы аўтара. У працу "Сучаснае народнае слова: З гаворкі Мсціслаўшчыны" Г.Ф. Юрчанка уключыў лексічны матэрыял, сабраны ў 1970-1980-я гг. у мсціслаўскіх гаворках (каля 4 тыс. слоў). Большасць артыкулаў Г.Ф. Юрчанкі па дыялектнай лексіцы раскрываюць цяжкадаступныя і малавывучаныя лексічныя пласты народнай мовы. Ён публікаваў таксама зборы фальклорных матэрыялаў, шматлікія рэцэнзіі на слоўнікі, артыкулы пра мову і мастацкія асаблівасці твораў беларускай літаратуры.
Спіс асобна выдадзеных кніг і зборнікаў:		"Распрэжаны Пегас" (Мінск, 1965) "Дыялектны слоўнік" (Мінск, 1966) "Вярхом на вожыку" (Мінск, 1968) "Народная сінаніміка" (Мінск, 1969) "І коціцца, і валіцца" (Мінск, 1972) "І сячэ, і паліць" (Мінск, 1974) "Немеладычныя мелодыі" (Мінск, 1974) "Слова за слова" (Мінск, 1977) "Парнаскія ўхабы" (Мінск, 1979) "Беларускае мовазнаўства" (Мінск, 1980) "Народнае вытворнае слова" (Мінск, 1981-1985) "У натхнёнай паграбеньцы" (Мінск, 1983) "На Мсціслаўскай зямлі ўзгадаваны" (Мінск, 1986) "Сучаснае народнае слова" (Мінск, 1988) "Негабляванае пегасня" (Мінск, 1989) "Беларускае мовазнаўства" (Мінск, 1993) "Сучасная народная лексіка" (Мінск, 1993) "Сучасная народная лексіка" (Мінск, 1998) "Крылатыя залацінкі Мсціслаўшчыны" (Магілёў, 2001) "Народнае мудраслоўе" (Мінск, 2012)
Звесткі пра публікацыі ў зборніках, перыядычных выданнях:		Аўтар крытычных артыкулаў у перыядычным друку
Крыніцы інфармацыі:		Беларуская мова : энцыклапедыя. – Мінск, 1994. – С. 638–639. Памяць : Мсціслаўскі раён. – Мінск : Полымя, 1999. – С. 544–545. Пісьменнікі Магілёўшчыны : бібліяграфічны паказальнік / склад. Н. А Новікава, А. А. Катлёнак. – Магілёў, 1993. – С. 247–249. Пісьменнікі Савецкай Беларусі : кароткі даведнік. – Мінск, 1981. – С. 388. Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі : у 5 т. – Т. 5. – Мінск, 1987. – С. 673.