Таленты ад роднай зямлi

Пошук персаналiй		Геаграфiчны пошук


Імя на беларускай мове:		Новікаў Іван Рыгоравіч
Гады жыцця, месца нараджэння:		(21.01.1918, в. Незнань, Клiмавiцкі раён, Магiлёўская вобласць – 22.02.2001, Мінск, пахаваны ў Мінску, на Усходніх могілках).
Творчая накіраванасць, тэматычны жанр:		Празаiк, журналiст, грамадскі дзеяч.
Звесткі аб званнях, узнагародах:		Член Саюза пісьменнікаў Беларусi (1961), Саюза журналiстаў Беларусi (1958), заслужаны дзеяч культуры Беларусi (1967), лаўрэат прэмii iмя Я. Коласа (1965) за дакументальную аповесць "Дарогi скрыжавалiся ў Мiнску", Дзяржаўнай прэмii Беларусi iмя Лепяшынскага (1968) за дакументальную аповесць "Тварам да небяспекi", Дзяржаўнай прэмii Беларусi (1974) за сцэнарый шасцiсерыйнага тэлефiльма "Руiны страляюць…", лiтаратурнай прэмii iмя Фадзеева (1980) за трылогiю "Мiнскi Фронт". Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны 1-й ступені, Працоўнага Чырвонага Сцяга, Чырвонай Зоркі, Знак Пашаны, медалямі, трыма Ганаровымі граматамі Вярхоўнага Савета БССР, Граматай Вярхоўнага Савета БССР.

Дадатковая інфармацыя (націсніце для паказу/скрывання)

Імя на рускай мове:		Новиков Иван Григорьевич
Псеўданімы:
Творчасць:		Iван Рыгоравiч Новiкаў – беларускі савецкі пісьменнік, журналіст, грамадскі дзеяч, заслужаны дзеяч культуры БССР (1967). Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. Нарадзiўся на Магілёўшчыне. Дэбютаваў вершамi ў раённай газеце ў 1935 г. Прафесiйную лiтаратурную працу пачаў з нарысаў. Першым значным творам была дакументальная аповесць "Сэрца iнакш не можа" пра Веру Харужую. У 1959 г. пачаў працаваць над кнiгай "Руiны страляюць ва ўпор" – пра Мiнскае падполле. Дакументальная аповесць вярнула з небыцця iмёны герояў падполля, пяцi з якiх пасмяротна прысвоена званне Героя Савецкага Саюза, рэабiлiтаваны многiя савецкiя патрыёты. Далейшая распрацоўка гэтай тэмы знайшла працяг у дакументальных аповесцях "Дарогi скрыжавалiся ў Мiнску", "Да свiтання блiзка", у гiстарычных нарысах "Бяссмерце Мiнска" i "Мiнск – горад- герой". Выдаў нарысы "Палескае золата", "Побач сябры" i iнш. У першым мастацкiм творы – рамане "Ачышчэнне" – падзеi падаюцца ў некалькiх планах: раскрываецца працэс пошукаў герояў гарадскога падполля i дзейнасць самога падполля, паказваецца ваеннае мiнулае журналiста Караневiча i яго жонкi Нiны, работа карэспандэнта Караневiча ў пасляваенны час. Пiсьменнiк даследуе, як ствараецца "кульцiк" мясцовага дзеяча, якi падмiнае пад сябе ўсё, што стаiць на шляху стварэння гэтага "кульцiка", ганьбiць iмёны герояў, фальсiфiкуе iх дзейнасць.
Спіс асобна выдадзеных кніг і зборнікаў:		"Дзесяць тыдняў у Злучаных Штатах Амерыкi" (Мінск, 1958) "Побач сябры" (Мінск, 1960) "Руiны страляюць ва ўпор" (Мінск, 1962) "Дарогi скрыжавалiся ў Мiнску" (Мінск, 1964) "Тварам да небяспекi" (Мінск, 1968) "Вера Хоружая" (Москва, 1973) "Да свiтання блiзка" (Мінск, 1975) "Бессмертие Минска" (Минск, 1977) "Минск – город-герой" (Москва, 1986) "Ачышчэнне" (Мінск, 1987) Выбраныя творы : у 3 т. (Мінск, 1988) Т. 1. "Руiны страляюць ва ўпор" Т. 2. "Дарогi скрыжавалiся ў Мiнску" Т. 3. "Да свiтання блiзка" "Параненая памяць" (Мінск, 1990)
Звесткі пра публікацыі ў зборніках, перыядычных выданнях:		Аўтар літаратурных артыкулаў у перыядычным друку
Крыніцы інфармацыі:		Гнiламёдаў, У. След пракладае першы / У. Гніламёдаў // Полымя. – 1978. – № 1. – С. 220–229. Ласоўскi, М. Летапiсец подзвiгу народнага / М. Ласоўскі // Магiлёўская праўда. – 1988. – 27 студзеня. Марціновіч, А. 3 подзвігам сам-насам / Алесь Марціновіч // ЛіМ. – 2018. – 2 лютага. – С. 10. Марцiновiч, А. На шляхах сумлення / А. Марцiновiч // Дарога ў запаветнае : нарысы, артыкулы. – Мінск, 1992. – С. 95–103. Марцiновiч, А. Сэрца iнакш не можа / А. Марцiновiч // ЛiМ. – 1988. – 22 студзеня. – С. 13. Мехаў, У. Хочацца сказаць вам дзякуй… / У. Мехаў // ЛiМ. – 1981. – 13 лютага. – С. 5–6. Пiсьменнiкi Савецкай Беларусi : кароткі даведнік. – Мінск, 1981. – С. 257–258. Пра час i пра сябе : аўтабiяграфія беларускіх пiсьменнiкаў. – Мінск, 1966. – С. 253–260. Савiцкi, А. Грамадзянскi i творчы подзвiг / А. Савіцкі // ЛiМ. – 1978. – 27 студзеня. – С. 9. Старавойтава, К. Заслужыў славу / Крысціна Старавойтава // Родная ніва. – 2013. – 30 студзеня. – С. 3. Энцыклапедыя лiтаратура i мастацтва Беларусi. – 1987. – Т. 4. – С. 82.